کتاب شوهر آهو خانم اثر علی محمد افغانی

کتاب «شوهر آهو خانم» اثر «علی محمد افغانی» است این رمان در بین سال‌های 33 تا 38 نوشته شده و در دهه‌ی چهل روانه‌ی بازار شد. برخی این رمان را از اولین نوشته‌های ناتورالیستی درادبیات فارسی و نخستین رمان فارسی می‌دانند. درون مایه اصلی داستان با زندگی زنان در لایه‌های پائینی جامعه در آن سال‌ها ارتباطی نزدیک دارد و در نکوهش آئین چند همسری است. در این رمان مناسبات خانوادگی و ضوابط احساسی و عاطفی مرتبط بدان بازنمایی شده است. این کتاب جایزه بهترین رمان سال را از آن خود کرد. حسین پاینده در نقد این کتاب آورده است : « رمان «شوهر آهو خانم» به مساله مهمی در میان مردم جامعه ما پرداخته و آن هم قضیه چند همسری است. این موضوع همیشه مناقشه برانگیز بوده است. یکی از اسنادش هم خلق چنین رمانی است. اگر در ادبیاتمان در 800 صفحه رمان به این موضوع پرداخته می‌شود، اگر هنوز در میان مردم، همسایه‌ها و روزنامه‌ها این مساله زیاد مطرح می‌‌شود، یعنی افغانی به موضوع مهمی پرداخته است چون از یک طرف جواز شرعی دارد و از طرف دیگر ممکن است جواز عاطفی نداشته باشد.»